Μεγαλώνω και κάτι κερδίζω, κάτι χάνω

Μεγαλώνω… και κάτι κερδίζω, κάτι χάνω… μήπως έτσι δεν είναι όλη η ζωή; Χάθηκαν πράγματα που δε θα επιστρέψουν και κερδήθηκαν κάποια άλλα.

Από την Νικολέτα Πρεβενά

Πόσο διαφορετικά είναι σήμερα τόσα πράγματα από τη δική μου εποχή… Νέες συνήθειες έχουν εισχωρήσει στη ζωή μας και παλιές έχουν χαθεί ή τουλάχιστον τείνουν να χαθούν. Θυμάμαι αγαπημένες συνήθειες που έχουν σχεδόν χαθεί σήμερα και που λατρέψαμε τόσο τη δική μας εποχή, τέλη του ΄80 με αρχές του ΄90.

Μεγαλώσαμε και φτάσαμε να αναρωτιόμαστε “Τελικά, υπάρχει το χάσμα γενεών που κατηγορούσαμε κάποτε τους δικούς μας γονείς;”. Φαίνεται πως υπάρχει γιατί κάθε εποχή για κάθε νέο και νέα είναι διαφορετική. Από τις συνήθειες, τη μουσική, τον τρόπο ντυσίματος και φυσικά, το πιο σημαντικό, την επικοινωνία.

Μεγαλώνοντας, πια, ανήκοντας και εγώ στους μεσήλικες, συνειδητοποίησα πως κάποια πράγματα που ζούσαμε στη δικιά μου εποχή, χάθηκαν. Ίσως να κερδήθηκαν κάποια άλλα για τους νεότερους, ίσως και πάλι όχι.

Μεγαλώνω… και κάτι κερδίζω, κάτι χάνω

Θα ξεκινήσω με όλα αυτά που έχουν χαθεί από την εποχή μας και δε βλέπω να επιστρέφουν:

• Μικροί και μεγάλοι μαζευόμασταν στους δρόμους και ξεθεωνόμασταν στο παιχνίδι. Παίζαμε διάφορα παιχνίδια όπως ποδόσφαιρο αγόρια-κορίτσια, μήλα, κορόιδο, κρυφτό και κυνηγητό, κόντρες με τα αυτοκινητάκια, κουτσό, σχοινάκι, λάστιχο και πόσα άλλα. Οι δρόμοι τότε είχαν πολύ λιγότερα αυτοκίνητα και λιγότερη βία.
• Ο φόβος και η έλλειψη ασφάλειας που υπάρχει σήμερα, κάποτε δεν υπήρχε. Κοιμόμασταν τα καλοκαίρια με ανοιχτά παράθυρα, σε ντιβάνια έξω στις αυλές και σε στρώματα σε μπαλκόνια. Σε ξύπναγε πάντα ο δροσερός αέρας της ημέρας που χάραζε, λίγο πριν κάνει την εμφάνισή του ο ήλιος και σε αναγκάσει να ξυπνήσεις για τα καλά.
• Τα γράμματα σε φίλους και γνωστούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η επαφή με την ελληνική γλώσσα και τη γραφή της, πριν την εμφάνιση των greeklish. Το όμορφο συναίσθημα της αγοράς ενός ωραίου φακέλου και ενός ωραίου φύλλου αλληλογραφίας για να γράψουμε το γράμμα. Η διαδρομή για το ταχυδρομείο μέχρι και τη στιγμή που κολλάγαμε τα γραμματόσημα, για να το ρίξουμε στο κουτί. Και ύστερα, να περιμένουμε όλο λαχτάρα την απάντηση.
• Κάποτε υπήρχε σεβασμός για τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα κάθε ανθρώπου. Δε γνωρίζαμε την περιουσιακή  κατάσταση, την τοποθεσία, τη διεύθυνση, τους φίλους, άλλων ανθρώπων. Δεν είχαμε τόσα pin, κωδικούς και, το πιο σημαντικό, δεν είχαμε το φόβο ότι θα μας “χακάρει” κάποιος το λογαριασμό. Τα προσωπικά μας στοιχεία ήταν προσωπικά και δε διέρρεαν ελεύθερα στο διαδίκτυο.
• Κάθε γειτονιά ήταν ένα μεγάλο εμπορικό κέντρο από μόνη της. Υπήρχαν όλα τα μαγαζιά για κάθε ανάγκη του καταναλωτή, χωρίς να χρειάζεται να τρέχει σε μεγάλες αλυσίδες ή πολυκαταστήματα και εμπορικά κέντρα. Ο μπακάλης με τα “φέσια”, ο ψιλικατζής, ο φούρναρης, ο μανάβης, οι έμποροι με τα ρούχα και τα παπούτσια, ο κινηματογράφος της γειτονιάς… Όλους τους ήξερες με το όνομά τους και όλοι σε υποδέχονταν πάντα φιλικά και πρόθυμα για να σε εξυπηρετήσουν.
• Πού είναι οι ωραίες δραχμούλες, που με πεντακόσιες δραχμές χαρτζιλίκι κάποτε πηγαίναμε σινεμά, για καφέ και φαγητό και είχαμε και ρέστα; Η τυρόπιτα κόστιζε πενήντα με ογδόντα δραχμές όταν σήμερα τη βρίσκεις κοντά στα δύο ευρώ, δηλαδή σχεδόν οκτακόσιες δραχμές…
• Ένα από τα μεγαλύτερα ελαττώματα αυτής της εποχής είναι η αποξένωση και η έλλειψη επικοινωνίας. Κάποτε γνώριζες τους γείτονές σου, είχες φίλους αληθινούς και όχι σε κάποια σελίδα. Φλέρταρες, συζητούσες και δεν κοίταγες συνέχεια το κινητό σου – αφού δεν είχες. Περπατούσες στους δρόμους και άκουγες κόσμο στα μπαλκόνια να γελάει και να γλεντάει. Υπήρχες σαν άνθρωπος, είχες ψυχή, δεν την είχες φυλακίσει σε μία οθόνη.

Πάμε να δούμε και τι έχω κερδίσει:

• Φυσικά, περισσότερη σοφία. Δε λειτουργώ παρορμητικά και επιπολαία όπως κάποτε. Σκέφτομαι περισσότερο την κάθε μου λέξη και την κάθε μου πράξη.
• Αφήνω και κάτι “να πέσει κάτω” που λέγαμε. Τα λόγια των ανθρώπων δεν ακούγονται πια τόσο αβάσταχτα στα αυτιά μου και κατέχω τη γνώση πως θα ακούσω πολλές ανοησίες. Δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να “χαλάω τη ζαχαρένια” για κάθε τι που θα μου πει ο καθένας.
• Διευκόλυνση της καθημερινότητας μου με πολλά πράγματα της επιστήμης και της τεχνολογίας όπως για παράδειγμα το διαδίκτυο.
• Πολλούς πόνους στο σώμα. Τα αποτελέσματα της σκληρής δουλειάς ήρθαν και με βρήκαν. Το σώμα κουράστηκε και η τσέπη παρέμεινε άδεια.
• Περισσότερη μοναξιά. Την εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να νοιώσει κάποιος μοναξιά; Μπορεί, αν είναι της γενιάς μου και έχει μάθει αλλιώς. Εμείς είχαμε συνηθίσει στις μεγάλες παρέες, στις εξόδους, στα παιχνίδια στο σπίτι… τώρα οι περισσότεροι είτε λόγω οικονομικής κρίσης είτε λόγω πανδημίας είτε ενεργειακής κρίσης, έφυγαν και μεταναστεύσαν στο εξωτερικό.
• Γνώση. Μεγαλώνοντας και όσο συνεχίζουμε να μεγαλώνουμε, τόσο περισσότερες γνώσεις αποκτάμε και αυτό είναι καλό πολύ καλό.