Πολύ ή πολλή; Ποιο είναι το σωστό;

«Πολύ ή πολλή;» Ποιο είναι το σωστό και πότε χρησιμοποιούμε το ένα και πότε το άλλο;

Από την Ηρώ Στ. Μπουσούνη

Θα πρέπει να παραδεχτούμε πως το επίρρημα «πολύ» και το επίθετο «πολύς, πολλή, πολύ», μας έχουν δυσκολέψει αρκετά στην ορθογραφία. Αν και οι περισσότεροι από εμάς χρησιμοποιούμε το επίθετο «πολύ» σχεδόν παντού ωστόσο είναι λάθος.

Και εδώ τίθεται το ερώτημα, πότε χρησιμοποιούμε το «πολύ» και πότε το «πολλή»;

Ζητήσαμε τη βοήθεια του ΔΣ του Συλλόγου Αποφοίτων Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ “Φιλόλογος” και πήραμε την εξής απάντηση στο ερώτημα αυτό:

«Πολύ ή πολλή;» Ποιο είναι το σωστό;

Από το ΔΣ του Συλλόγου Αποφοίτων Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ “Φιλόλογος”:

«Πώς αποφασίζουμε αν θα γράψουμε το επίρρημα «πολύ» ή το ομόηχο επίθετο «πολλή», που προφέρονται το ίδιο, δηλαδή /polí/; Το πρόβλημα βέβαια ανακύπτει όταν ακολουθεί θηλυκό, όπως στα παραδείγματα

1. «Η μπέμπα έφαγε με πολλή όρεξη» «Πολλή φασαρία, βρε παιδιά!»
2. «Η μπέμπα έφαγε με πολύ μεγάλη όρεξη» «Πολύ δυνατή φασαρία, βρε παιδιά!».

Ένας τρόπος είναι να δούμε αν ακολουθεί ουσιαστικό (όπως στο 1) ή επίθετο (όπως στο 2): «πολλή + ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ», «πολύ + ΕΠΙΘΕΤΟ».

Άλλος τρόπος είναι να σκεφτούμε σε ποιο ερώτημα απαντάμε: στην περίπτωση 1 αναρωτιόμαστε (ή θαυμάζουμε) «με πόση όρεξη έφαγε; / έφαγε!», «πόση φασαρία γίνεται; / γίνεται!», ενώ στο 2 «με πόσο μεγάλη …;», «πόσο δυνατή …;». Στο 1, λοιπόν, αναρωτιόμαστε ή θαυμάζουμε με επίθετο, ενώ στο 2 με επίρρημα.

Τέλος, ένας τρίτος τρόπος είναι να σκεφτούμε (όπου είναι εύκολο) τι θα βάζαμε αν χρησιμοποιούσαμε μια διαφορετική λέξη στο αρσενικό γένος αντί για το θηλυκό, π.χ. στο 2 αν αντί «φασαρία» βάζαμε «θόρυβος». Τότε θα λέγαμε «πολύς θόρυβος, βρε παιδιά!» (άρα θέλουμε το επίθετο «πολύς, πολλή, πολύ»), αλλά «πολύ δυνατός θόρυβος, βρε παιδιά!» (άρα θέλουμε το επίρρημα «πολύ»).

Βέβαια, στον προφορικό λόγο ιδίως των νέων λειτουργούν και αφαιρετικού τύπου κανόνες, αφού η περίσταση επικοινωνίας μπορεί να συμπληρώσει τα στοιχεία που παραλείπονται. Έτσι, π.χ. σε μια φράση όπως «Πόπο! Πολύ κουρσάρα!» αυτό το /polí/ είναι το επίρρημα «πολύ» μπροστά σε ουσιαστικό.

Αλλά και εδώ μπορούμε να καταλάβουμε ότι χρησιμοποιούμε το επίρρημα, αν σκεφτούμε ότι αναρωτιόμαστε ή θαυμάζουμε «πόσο κουρσάρα είναι» (όχι «πόση κουρσάρα») κι αν κατανοήσουμε ότι στην πραγματικότητα υπονοείται ένα επίθετο, π.χ. «πολύ [φοβερή] κουρσάρα».

Άλλωστε το ίδιο θα συνέβαινε και με ένα αρσενικό ουσιαστικό, π.χ. «είναι πολύ παίκτης», δηλαδή «πολύ καλός / ικανός παίκτης, παιχταράς», όπου αναρωτιόμαστε / επισημαίνουμε «πόσο [καλός] παίκτης είναι» (όχι «πόσος παίκτης»).

* Ευχαριστούμε το ΔΣ του Συλλόγου Αποφοίτων Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ “Φιλόλογος” για την πολύτιμη βοήθεια τους