Ταχυδρομικό περιστέρι: Μύθος ή Αλήθεια;

Το ταχυδρομικό περιστέρι ήταν μύθος ή αλήθεια; Υπήρξαν ταχυδρομικά περιστέρια ή ήταν αποκύημα της φαντασίας των συγγραφέων;

Από την Αντιγόνη Στεφανίδου

Στην εποχή μας, με τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας – ειδικά στο κομμάτι της επικοινωνίας – είναι δύσκολο να φανταστούμε πως κάποτε ανταλλάσσαμε μηνύματα χρησιμοποιώντας ταχυδρομικά περιστέρια. Οι περισσότεροι έχουμε διαβάσει σε βιβλία ή έχουμε δει σε ταινίες και σειρές, περιστέρια να μεταφέρουν μηνύματα από τόπο σε τόπο. Ήταν όμως αλήθεια; Μπορεί ένα περιστέρι να παραδώσει το ταχυδρομείο μας;

Ταχυδρομικό περιστέρι, μύθος ή αλήθεια;

Στα αρχαία χρόνια η επικοινωνία γινόταν με πολύ πιο αργούς ρυθμούς. Συνήθως, η παράδοση γραπτών μηνυμάτων γινόταν από πλανόδιους εμπόρους, με άλογο ή με τα πόδια. Η μέθοδος αυτή, εκτός από την καθυστέρηση των παραδόσεων, είχε και πολλές ακόμα απρόβλεπτες μεταβλητές όπως ανέντιμους αγγελιοφόρους, ατυχήματα, απώλεια μηνυμάτων κ.ά. Επομένως, υπήρχε η ανάγκη για ένα ταχύτερο και πιο αξιόπιστο σύστημα παράδοσης.

Το ταχυδρομικό περιστέρι χρησιμοποιήθηκε ως μέθοδος επικοινωνίας στα αρχαία χρόνια.  

Εικάζεται πως η εκπαίδευση των ταχυδρομικών πτηνών προήλθε από τους αρχαίους Πέρσες και αργότερα χρησιμοποιήθηκε σε πολλές χώρες του κόσμου. Τα ταχυδρομικά περιστέρια χρησιμοποιήθηκαν εκτενώς σε στρατιωτικές υποθέσεις και ήταν γνωστά ως «περιστέρια πολέμου». Χρησιμοποιήθηκαν, επίσης, από χρηματιστές, εμπόρους, πολιτικούς κ.ά.

Για παράδειγμα, ο Ρόιτερ – δημοσιογράφος και επιχειρηματίας, ιδρυτής του πρακτορείου ειδήσεων Reuters – είχε χρησιμοποιήσει αρχικά περιστέρια για να στέλνει τις τιμές των μετοχών μεταξύ Άαχεν και Βρυξελλών, μια υπηρεσία που λειτούργησε για ένα χρόνο ώσπου έκλεισε όταν ξεκίνησαν τα τηλεγραφήματα.

Μπορεί ένα περιστέρι να μεταφέρει ένα μήνυμα;

Τα περιστέρια αποδείχτηκαν στην ιστορία, πολύτιμοι και αποτελεσματικοί αγγελιοφόροι λόγω των φυσικών τους προσόντων. Μελετώντας τα μοτίβα και τις κινήσεις των πουλιών, φάνηκε ότι είχαν μια αίσθηση κατεύθυνσης και μπορούσαν να βρίσκουν με συνέπεια το δρόμο της επιστροφής στη φωλιά τους. Ακόμα και μετά την αναζήτηση τροφής, το κυνήγι και την πτήση για μίλια προς κάθε κατεύθυνση, μπορούσαν να οδηγήσουν τον εαυτό τους πίσω στη φωλιά τους.

Τα περιστέρια τείνουν να αναπαράγονται γρήγορα, είναι σχετικά πειθήνια και έχουν μία φυσική αίσθηση προσανατολισμού. Συγκεκριμένα, επιλέχθηκαν και διασταυρώθηκαν τα «αγριοπερίστερα των βράχων» – όπως τα ονόμαζε ο Δαρβίνος – για να δημιουργηθούν τα ταχυδρομικά περιστέρια. Εκπαιδεύτηκαν πολύ προσεκτικά και απομακρύνονταν σταδιακά όλο και περισσότερο από τη «φωλιά» τους.

Τα ταχυδρομικά περιστέρια μπορούσαν να πετούν πίσω στη φωλιά τους από διαφορετικές τοποθεσίες.

Είχαν την ικανότητα να χρησιμοποιούν οπτικές ενδείξεις, όπως φυσικά ορόσημα, και να αναπτύσουν σταδιακά ένα γνωστό μονοπάτι επιστροφής στην αρχική τους βάση. Τα μηνύματα ήταν προσαρτημένα στα πόδια των πουλιών. Αυτά τα μηνύματα ήταν συνήθως μικρά ρολά περγαμηνής ή χαρτιού, αποθηκευμένα σε ένα μικρό γυάλινο ή μεταλλικό σωλήνα. Μόλις το μήνυμα γραφόταν και αποθηκευόταν, το περιστέρι απελευθερωνόταν για να πετάξει στο «σπίτι», μεταφέροντας έτσι την πληροφορία.

Πηγές: scienceabc.com, en.wikipedia.org