Οι μαύροι πίνακες του μεγάλου Ισπανού ζωγράφου, Γκόγια είναι έργα σκοτεινά, με περίεργες μορφές που φαίνεται σαν να θέλουν να μιλήσουν και πως ο Γκόγια, μέσα από τους συγκεκριμένους πινάκες, σαν να ήθελε να πει πολλά για την ανθρωπότητα.

Από την Ηρώ Στ. Μπουσούνη

Φερνάντο Πεσσόα, ο ποιητής με τα χίλια πρόσωπα

Γκερνίκα, το αριστούργημα του Πικάσο

Ποπ αρτ: Η πρόκληση στις παραδοσιακές Καλές Τέχνες

Επισκεπτόμενοι το μουσείο του Πράδο στην Μαδρίτη, το βλέμμα θα εστιάσει στους μαύρους πίνακες του Γκόγια. Οι μαύροι πίνακες του μεγάλου Ισπανού ζωγράφου, Γκόγια είναι έργα σκοτεινά, με περίεργες μορφές που φαίνεται σαν να θέλουν να μιλήσουν και πως ο Γκόγια, μέσα από τους συγκεκριμένους πινάκες, σαν να ήθελε να πει πολλά για την ανθρωπότητα.

Ο Φρανθίσκο Γκόγια θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς ζωγράφους καθώς τα έργα του αντικατοπτρίζουν τις πολιτικές και κοινωνικές αναταραχές στις οποίες ζούσε. Παρόλο που δεν είχε φανατικούς οπαδούς στην εποχή του, επηρέασε αργότερα βαθύτατα Γάλλους καλλιτέχνες του 19ου αιώνα, οι οποίοι ήταν οι ηγέτες των νέων ευρωπαϊκών κινημάτων και πέρασαν από το ρομαντισμό και το ρεαλισμό στον ιμπρεσιονισμό. Επιπλέον, τα έργα του μελετήθηκαν και επηρέασαν εξπρεσιονιστές και σουρεαλιστές τον 20o και 21O αιώνα.

Το σπίτι του Κουφού που ο Γκόγια ζωγράφισε τους μαύρους πίνακες

Ελάτε και εσείς στην παρέα μας στο Facebook, κάνοντας like στη σελίδα μας

Ο Γκόγια σε ηλικία εβδομήντα δύο ετών (1819) αγοράζει το σπίτι του Κουφού(Quinta del Sordo) λίγο έξω από την Μαδρίτη. Το σπίτι πήρε την ονομασία του από τον προηγούμενο ιδιοκτήτη που ήταν κουφός αλλά και ο ίδιος ο Γκόγια είχε χάσει την ακοή του από μία ασθένεια που τον ταλαιπωρούσε. Στους τοίχους του σπιτιού ο Γκόγια ζωγραφίζει με λάδι δεκατέσσερις πίνακες, γνωστοί ως Οι μαύροι πίνακες (pinturas negras). Οι πίνακες είναι σκοτεινοί και το χρώμα που επικρατεί είναι το μαύρο. Απεικονίζουν διάφορες μορφές όπως μάγισσες, πνεύματα, ανθρώπους, ζώα αλλά όλα στην τρομακτική τους διάσταση. Βγάζουν ανάμεικτα συναισθήματα… πανικού, φόβου, τρόμου και υστερίας. Οι ερευνητές της τέχνης υποστηρίζουν ότι αυτή η απότομη αλλαγή στη ζωγραφική του Γκόγια οφειλόταν κατά ένα μέρος στην κατάσταση της υγείας του, κυρίως όμως στην απογοήτευσή του για την ανθρωπότητα – αφού έζησε τους Ναπολεόντειους πολέμους – καθώς και τις αναταραχές στην Ισπανία λόγω της ισπανικής μοναρχίας.

Οι Μαύροι Πίνακες μεταφέρθηκαν σε καμβά από τον Σαλβαδόρ Μαρτίνεθ, συντηρητή του μουσείου Πράδο το 1874. Δωρίηθηκα το 1881 στο κράτος που τους παρέδωσε στο μουσείο Πράδο, όπου και συντηρούνται.

Οι Μαύροι Πίνακες του Γκόγια είναι:

Átropos/Las Parcas, Aquelarre, Hombres leyendo, El perro, Asmodea, Saturno devorando a un hijo, Dos viejos comiendo sopa, Dos viejos, La riña, Judith y Holofernes, La romería de San Isidro, Mujeres riendo,La Leocadia, Procesión del Santo Oficio. Οι ονομασίες δεν έχουν δοθεί από τον Γκόγια αλλά από τους ιστορικούς της τέχνης.

Σας παρουσιάζουμε μερικούς από τους σημαντικότερους Μαύρους πίνακες:

El Aquelarre

Οι μαύροι πίνακες του μεγάλου Ισπανού ζωγράφου Γκόγια
Francisco Goya [Public domain], via Wikimedia Commons
Ο συγκεκριμένος πίνακας απεικονίζει τον Σατανά με μορφή κατσίκας να μιλάει σε άσχημες και τρομακτικές γυναίκες που τις προσδιορίζουν σαν μάγισσες. Εικάζεται από τους ιστορικούς της τέχνης πως ο Γκόγια σατιρίζει την ευπιστία, τη δεισιδαιμονία και την Ισπανική Ιερά Εξέταση.

Saturno devorando a un hijo

Οι μαύροι πίνακες του μεγάλου Ισπανού ζωγράφου Γκόγια
Francisco Goya [Public domain], via Wikimedia Commons

 

Σε αυτόν τον πίνακα ο Γκόγια, επηρεασμένος από τον μύθο του Κρόνου που τρώει τα παιδιά του, απεικονίζει έναν γίγαντα που κατασπαράζει έναν άνθρωπο συμβολίζοντας με αυτόν τον τρόπο την τότε πολιτική κατάσταση της Ισπανίας, η οποία «κατασπαράζει» τα παιδιά της στέλνοντάς τα σε πολέμους.

 

 

 

 

Átropos

Οι μαύροι πίνακες του μεγάλου Ισπανού ζωγράφου Γκόγια
Francisco Goya [Public domain], via Wikimedia Commons
Ο συγκεκριμένος πίνακας απεικονίζει τις γνωστές από την μυθολογία μας μοίρες. Η Άτροπος είναι η μοίρα που κόβει το νήμα της ζωής και απεικονίζεται στον πίνακα με ένα ψαλίδι. Η Κλωθώ είναι με τη ρόκα και η Λάχεσις με ένα φακό. Ανάμεσα στις τρεις γυναίκειες φιγούρες υπάρχει και μία αντρική με τα χέρια δεμένα πίσω σαν αιχμαλώτου που συμβολίζει ότι οι μοίρες θα αποφασίσουν  για το πεπρωμένο του ανθρώπου.

Procesión del Santo Oficio

Francisco Goya [Public domain], via Wikimedia Commons
Στο συγκεκριμένο πίνακα βλέπουμε μία πομπή με επικεφαλής μία ομάδα οκτώ επιφανών ανθρώπων που εικάζεται ότι πηγαίνουν για προσκύνημα. Ο Γκόγια είναι πιθανόν να εμπνεύστηκε από το ιερό που ήταν κοντά στο σπίτι του.

Dos viejos comiendo sopa

Francisco Goya [Public domain], via Wikimedia Commons
Δύο ηλικιωμένοι τρώνε σούπα είναι ο τίτλος που έδωσαν οι ερευνητές για το συγκεκριμένο πίνακα. Δεν έχει διευκρινιστεί αν είναι ανδρικές ή γυναικείες φιγούρες, το πιθανότερο όμως είναι πως πρόκειται για ανδρικές. Η αριστερή φιγούρα φαίνεται σαν να γελάει χαιρέκακα, πιθανόν όμως να φαίνεται έτσι λόγω έλλειψης δοντιών. Η δεξιά φιγούρα απεικονίζεται με το κεφάλι της σαν γυμνό κρανίο και τα μάτια σαν βαθουλώματα.

El perro

 

Οι μαύροι πίνακες του μεγάλου Ισπανού ζωγράφου Γκόγια
Francisco Goya [Public domain], via Wikimedia Commons
Σε αυτόν τον πίνακα βλέπουμε ένα σκύλο να κοιτάζει ψηλά. Υπάρχει ένα σκούρο χρώμα το οποίο αναδύεται πάνω από το σκυλί που δεν έχει προσδιοριστεί τι ακριβώς είναι. Θα μπορούσε να είναι μία σκοτεινή συμπεριφορά. Οι περισσότεροι βέβαια εικάζουν πως ίσως να είναι αντανάκλαση παλιότερης ζωγραφιάς του Γκόγια. Έχουν δοθεί αρκετές ερμηνείες σχετικά με τον Σκύλο αν και δεν έχουν καταλήξει κάπου συγκεκριμένα. Μερικές ερμηνείες είναι η εγκατάλειψη ή η ανάγκη για θεϊκή παρέμβαση.

Πηγές: museodelprado.es,franciscodegoya,britannica,wikipedia

 

 

Comments are closed.