Ποια είναι η περιβόητη μπεκάτσα;

Ποια είναι η περιβόητη μπεκάτσα; Τι γνωρίζουμε για το γλυκύτατο πουλάκι το οποίο χρησιμοποιείται με προσβλητικό και σεξιστικό τρόπο;

Από την Αντιγόνη Στεφανίδου

Όλοι λίγο πολύ γνωρίζουμε τους προσβλητικούς χαρακτηρισμούς που αποδίδονται κυρίως σε γυναίκες «Άντε μωρή μπεκάτσα», «Είσαι σα μπεκάτσα» κ.ά. Ποιο είναι όμως το γλυκύτατο πουλάκι το οποίο χρησιμοποιείται με προσβλητικό και σεξιστικό τρόπο και τι γνωρίζουμε για αυτό;

Ποια είναι η περιβόητη μπεκάτσα;

Η ευρασιατική μπεκάτσα (Scolopax rusticola) είναι ένα μεσαίου μικρού κυβισμού πουλί που απαντάται σε περιοχές της εύκρατης και υποαρκτικής Ευρασίας καθώς και σε κάποιες της Βόρειας Αφρικής. Σε παγκόσμια κλίμακα ο πληθυσμός της υπολογίζεται από 14 εκατομμύρια έως 16 εκατομμύρια.

Οι μπεκάτσες έχουν μήκος σώματος από 33 έως 38 εκατοστά. Ωστόσο ξεχωρίζουν από το μεγάλο και εξαιρετικά μακρύ ράμφος τους, με μήκος από 6 έως 8 εκατοστά. Ορισμένα πουλιά έχουν κοντά ράμφη, που το μήκος τους δε ξεπερνά τα 30 με 50 χιλιοστά και χαρακτηρίζονται ως κοντόμυτα. Το ράμφος παίζει βασικό ρόλο στην διατροφή του πουλιού. Λεπτό και μυτερό έτσι ώστε να τρυπά εύκολα το μαλακό χώμα και να συλλαμβάνει εύκολα την τροφή της, κυρίως σκουλήκια και ζωύφια.

Το φυσιολογικό της πέταγμα είναι ευθύ και γρήγορο. Μοιάζει με εκείνο της κουκουβάγιας ή της νυχτερίδας.

Η μπεκάτσα έχει έμφυτη τάση να κινείται πολύ προσεκτικά και, στον παραμικρό κίνδυνο να κρύβεται στην πυκνή βλάστηση, ή εάν αυτό δεν είναι δυνατόν, να ακινητοποιείται άμεσα εκμεταλλευόμενη το πτέρωμα παραλλαγής που διαθέτει. Αυτός είναι, άλλωστε, ο λόγος που κινείται κατά τη διάρκεια της ημέρας σε εδάφη παρόμοιου χρωματισμού με το πτέρωμά της. Όταν κάθεται ακίνητη στο έδαφος «μιμείται» το χρώμα του εδάφους και, είναι πρακτικά αδύνατον να την ξεχωρίσει κάποιος, ακόμη και αν περάσει από δίπλα της.

Συγκεκριμένα, έχει την άνω επιφάνεια του σώματός της στα χρώματα «της γης», συνήθως σκούρο ή κόκκινο-καφέ, με σκουρόχρωμες ραβδώσεις και μπεζ-καφέ κάτω επιφάνεια με εγκάρσιες γραμμώσεις, που της παρέχουν εξασφαλισμένη προστασία ακόμη και από εγγύτατη απόσταση.

Μπεκάτσα: Από που προέρχεται το όνομά της;

Για τους αρχαίους Έλληνες η μπεκάτσα ήταν ο Σκολόπαξ λόγω τού σχήματος που έχει το ράμφος της μπεκάτσας. Στον Αριστοτέλη υπάρχει η καταγραφή: «…ο μεν κόρυδος και ο σκολόπαξ και όρτυξ επί δένδρων ου καθίζουσιν, αλλ’ επί της γής…».

Η σημερινή ονομασία του πτηνού «μπεκάτσα» έχει ιταλικές ρίζες και, προέρχεται από την ομόηχη ιταλική λέξη beccaccia, η οποία με τη σειρά της από τη λέξη becco (=ράμφος) με επιτατική/μεγεθυντική σημασία, δηλαδή «αυτός που έχει μεγάλο ράμφος».

Στον ελλαδικό χώρο η Μπεκάτσα απαντάται και με τις ονομασίες Ασκαλώπας (Κρήτη), Ξυλόκοτα, Ορνιθοσκαλίδα, Σκαλόρνιθα (Άνδρος), Σουλτάνα (Κυκλάδες), Τσαπόρνιθα (Κύπρος) και Κουκουβαγιοκεφαλή. Ακόμα τη συναντάμε με τα ονόματα: Μεγαλομάτα, Βελουδομάτα, Μακρομύτα Αφέντρα, Γαλαζοπόδαρη, Τσιγγάνα, Βασίλισσα, Κυρά, Μυστηριώδης κ.ά.

Κεντρική φωτογραφία: Jason Thompson, CC BY 2.0 httpscreativecommons.orglicensesby2.0, via Wikimedia Commons – Πηγές: el.wikipedia.org,dasarxeio.com,en.wikipedia.org, gpeppas.gr