Νίκολα Τέσλα: Ένας από τους μεγαλύτερους εφευρέτες

Ο Νίκολα Τέσλα ήταν ένας από τους μεγαλύτερους εφευρέτες όλων των εποχών καθώς έφερε επανάσταση στην τεχνολογία.

Από την Ηρώ Στ. Μπουσούνη

«Δε νομίζω ότι υπάρχει καμία συγκίνηση όπως αυτή που νιώθει ο εφευρέτης καθώς βλέπει κάποια δημιουργία του μυαλού του να ξεδιπλώνεται με επιτυχία. Τέτοια συναισθήματα κάνουν έναν άνθρωπο να ξεχνά το φαγητό, τον ύπνο, τους φίλους, την αγάπη, τα πάντα. Είναι κρίμα γιατί μερικές φορές αισθανόμαστε τόσο μόνοι.»

Νίκολα Τέσλα

Ο Νίκολα Τέσλα θεωρείται ευρέως ένας από τους μεγαλύτερους εφευρέτες όλων των εποχών. Ένας οραματιστής επιστήμονας, μηχανικός και εφευρέτης που έφερε επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε την ηλεκτρική ενέργεια και την τεχνολογία.

Ο επιστήμονας του οποίου τα πειράματα με τον ηλεκτρισμό έμελλε να μεταμορφώσουν την καθημερινή ζωή του 20ου αιώνα. Έδειξε το δρόμο προς τα ρομπότ, το ραδιόφωνο, το ραντάρ, το τηλεχειριστήριο, την ασύρματη μετάδοση μηνυμάτων και εικόνων. Ονειρευόταν να εκμεταλλευτεί τον ήλιο και τον αέρα για να κάνει δωρεάν ενέργεια διαθέσιμη για όλους. Η πλούσια φαντασία του ήταν και η πηγή της ιδιοφυίας του.

Νίκολα Τέσλα, το παιδί του φωτός

Γεννήθηκε από Σέρβους γονείς, το 1856, στο Σμίλιαν της Κροατίας. Τη νύχτα της γέννησης του υπήρχε μία έντονη καταιγίδα με πολλούς κεραυνούς. «Θα είναι το παιδί της καταιγίδας» είπε η μαία που τον έφερε στον κόσμο, «όχι, του φωτός» της απάντησε η μητέρα του.

Ο Νίκολα Τέσλα θα ακολουθήσει τα βήματα της μητέρας του η οποία είχε δημιουργήσει ιδιοφυείς συσκευές για τη γεωργία και το νοικοκυριό. Η ίδια ενθάρρυνε τα χαρίσματα του γιου της. Ο πατέρας του, από την άλλη όχι και τόσο καθώς ήταν ιερέας της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Σπούδασε στο Αυστριακό Πολυτεχνείο στο Γκρατς της Αυστρίας, μηχανική και φυσική τη δεκαετία του 1870, χωρίς να λάβει πτυχίο. Εκεί άρχισε να ενδιαφέρεται για τη μελέτη της ηλεκτρικής ενέργειας. Εργάστηκε για αρκετά χρόνια ως μηχανικός και εφευρέτης, αναπτύσσοντας νέες τεχνολογίες και βελτιώνοντας τις υπάρχουσες.

Ο Νίκολα Τέσλα ήταν ένας πολύ μορφωμένος μηχανικός. Καταλάβαινε τόσο τη θεωρία όσο και τα μαθηματικά. Η φαντασία του τον μετέφερε πέρα από την εποχή του. Πολλοί υποστήριξαν ότι οι όροι «επιστήμη» και «επιστημονική φαντασία» συναντιούνται στο πρόσωπό του. Με πάνω από διακόσιες εφευρέσεις, είχε μία συναρπαστική αίσθηση του μέλλοντος. Ήταν ένας επιστήμονας με καλλιτεχνική φύση.

Ο Νίκολα Τέσλα και το εναλλασσόμενο ρεύμα

Η ιδέα για το εναλλασσόμενο ρεύμα είχε «σφηνώσει» για τα καλά στο μυαλό του. Έφτασε στο σημείο να σταματήσει τις σπουδές του που είχε κερδίσει με υποτροφία, για να συνεχίσει τις έρευνες του για το εναλλασσόμενο ρεύμα (AC). «Η επίλυση του προβλήματος του εναλλασσόμενου ρεύματος ήταν ζήτημα ζωής και θανάτου. Ήξερα πως η αποτυχία, σήμαινε θάνατο» θα γράψει ο ίδιος αργότερα.

Μετά από χρόνια περιπλάνησης και σχεδόν ενός έντονου νευρικού κλονισμού, η λύση βρέθηκε. Θα έπαιρνε έναν κινητήρα συνεχούς ρεύματος (DC) και θα τον σχεδίαζε από την αρχή. Θα εξάλειφε τα μηχανικά μέρη όπου το μέταλλο τριβόταν με το μέταλλο, θα αντικαθιστούσε τον εσωτερικό κύλινδρο με έναν από χαλκό και θα έστελνε ηλεκτρικό ρεύμα μέσω του εξωτερικού δακτυλίου, μετατρέποντας τον εξωτερικό δακτύλιο και τον κύλινδρο σε μαγνήτες. Η αλληλοεπίδραση των δύο μαγνητών έκανε τον εσωτερικό κύλινδρο να στρέφεται χωρίς να έρχονται σε επαφή τα μέρη. Αυτό που έμενε τώρα ήταν να βρεθεί ο χρηματοδότης για να «ζωντανέψει» την ιδέα του.

Ο Νίκολα Τέσλα συναντά τον Τόμας Έντισον

Στις 6 Ιουνίου 1884, έφτασε, σε ηλικία 28 ετών, στην Νέα Υόρκη για να συναντήσει τον άνθρωπο που θαύμαζε απεριόριστα, τον Τόμας Έντισον. Στο μυαλό του είχε αρχίσει να αναπτύσσεται η ιδέα για το εναλλασσόμενο ρεύμα (AC). Το σύστημα του Έντισον παρήγαγε συνεχές ρεύμα (DC) όπου είχε σοβαρούς περιορισμούς και δε μπορούσε να πάει μακριά.

Ο Τέσλα φτάνοντας στην Νέα Υόρκη, πίστευε πως αν έλεγε στον Έντισον τις ιδέες του, εκείνος θα τις αγκάλιαζε. Όταν όμως του περιέγραψε την ιδέα για τον κινητήρα εναλλασσόμενου ρεύματος, εκείνος του είπε ότι σπαταλάει το χρόνο του. Η συνεργασία των δύο αντρών δεν απέδωσε καρπούς αφού ήταν δύο τελείως διαφορετικοί χαρακτήρες και ο Τέσλα παραιτήθηκε.

Μετά τον Έντισον, εργάστηκε για ένα χρόνο περίπου σε δύο άλλους επιχειρηματίες όπου του έκλεψαν τις εφευρέσεις και τον άφησαν πάμφτωχο. Αναγκάζεται να σκάβει χαντάκια για να ζήσει, για δύο δολάρια την ημέρα.

Ο Τζορτζ Γουέστινγκχαουζ και ο Νίκολα Τέσλα

Ο επιχειρηματίας, Τζορτζ Γουέστινγκχαουζ, είχε εφεύρει το αερόφρενο του σιδηροδρόμου και είχε βγάλει μία περιουσία από αυτό. Τώρα πλούσιος επιχειρηματίας, γνώριζε πως να φέρνει εφευρέσεις στην αγορά. Ο Νίκολα Τέσλα ήταν ήδη δύο χρόνια στην Αμερική και ήταν απογοητευμένος.

Ο Τζορτζ Γουέστινγκχαουζ του δίνει την ευκαιρία για να αναπτύξει τις ιδέες του για το εναλλασσόμενο ρεύμα, ξεκινώντας με την κατασκευή του κινητήρα στο Πίτσμπουργκ. Το 1888 αγόρασε τις εφευρέσεις του Νίκολα Τέσλα για δεκάδες χιλιάδες δολάρια και τον έκανε πλούσιο. Στο συμβόλαιο που είχαν υπογράψει, θα του έδινε επιπλέον 2,50 δολάρια για κάθε ιπποδύναμη εναλλασσόμενου ρεύματος που θα πωλούνταν.

Εκείνο τον καιρό, ο επιχειρηματίας Τζορτζ Γουέστινγκχαουζ ανταγωνιζόταν τον Τόμας Έντισον και η εταιρεία του είχε υπερεκταθεί. Ενημέρωσε τον Νίκολα Τέσλα πως δε θα μπορούσε να τον πληρώσει όσα του είχε υποσχεθεί και ο Τέσλα για να συνεχίσει με την εξέλιξη της εφεύρεσης του, έσκισε το συμβόλαιο. Ένα συμβόλαιο που θα τον έκανε από τους πιο πλούσιους ανθρώπους στην ιστορία.

Στις αρχές του 1893, η εταιρεία του Τζορτζ Γουέστινγκχαουζ είχε πλέον τον τρόπο να παρέχει ηλεκτρική ενέργεια σε όλους τους πιθανούς πελάτες και άρχισε να ονομάζει το πολυφασικό σύστημα εναλλασσόμενου ρεύματος ως «Tesla Polyphase System».

Η εταιρεία και ο Νίκολα Τέσλα συμμετείχαν στη Διεθνής Έκθεση στο Σικάγο το 1893. Η Διεθνής Έκθεση ήταν μία παγκόσμια έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο Σικάγο, για τον εορτασμό της 400ης επετείου της άφιξης του Χριστόφορου Κολόμβου στο Νέο Κόσμο το 1492. Εκεί, το στοίχημα κερδήθηκε αφού η εταιρεία με τις εφευρέσεις του Νίκολα Τέσλα κατάφερε να φωτίσει την έκθεση με εναλλασσόμενο ρεύμα.

Ένα σημαντικότατο γεγονός στην ιστορία της εναλλασσόμενης ισχύος, καθώς η εταιρεία απέδειξε στο αμερικανικό κοινό την ασφάλεια, την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητα ενός συστήματος εναλλασσόμενου ρεύματος (AC).

Ο Νίκολα Τέσλα και οι εφευρέσεις του

Εκτός από το εναλλασσόμενο ρεύμα (σ.σ. αρκεί να αναλογιστούμε πως ο διακόπτης που πατάμε για να ανάψουμε το φως μέχρι και σήμερα, το οφείλουμε στον Νίκολα Τέσλα), εφηύρε επίσης μια σειρά από άλλες σημαντικές τεχνολογίες.

Μερικές από αυτές είναι το πηνίο Τέσλα, μία συσκευή η οποία έχει τη δυνατότητα να παράγει εξαιρετικά υψηλή τάση, το οποίο εξακολουθεί να χρησιμοποιείται σήμερα στην τεχνολογία του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης. Τον επαγωγικό κινητήρα, ο οποίος χρησιμοποιείται σε ένα ευρύ φάσμα βιομηχανικών εφαρμογών. Πειραματίστηκε επίσης με την ασύρματη επικοινωνία και τη μετάδοση ενέργειας, θέτοντας τα θεμέλια για τις σύγχρονες τεχνολογίες όπως το Wi-Fi και την ασύρματη φόρτιση.

To 1909 ο Ιταλός ηλεκτρολόγος μηχανικός, Γουλιέλμο Μαρκόνι, θα κερδίσει βραβείο Νόμπελ για την εφεύρεση της ασύρματης τηλεγραφίας δηλαδή του ραδιοφώνου, στηριζόμενος στις εφευρέσεις του Νίκολα Τέσλα. Έξι μήνες μετά το θάνατο του Τέσλα, το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών έκρινε ότι οι εφευρέσεις για την ασύρματη τηλεγραφία του Μαρκόνι ανήκαν στον Τέσλα. Το ραδιόφωνο το επινόησε ο Νίκολα Τέσλα και όχι ο Γουλιέλμο Μαρκόνι.

Ο σπουδαίος ανθρωπιστής

Ο Νίκολα Τέσλα ήταν σπουδαίος ανθρωπιστής και οραματιστής. Πέθανε φτωχός στις 7 Ιανουαρίου 1943, σε ηλικία 86 χρόνων. Δε νοιάστηκε ποτέ για τα χρήματα και δεν του είχε μείνει τίποτα. Ήταν απογοητευμένος που οι ιδέες του δεν είχαν πραγματοποιηθεί ποτέ πλήρως.

Τα πηνία του δεν ήταν ποτέ εμπορικά, τα φώτα φθορισμού του δεν κυκλοφόρησαν ποτέ στην αγορά, το ασύρματο σύστημά του δεν πραγματοποιήθηκε, η εφεύρεση του ραδιοφώνου δεν του αποδόθηκε ποτέ πλήρως. Αυτό που δε γνώριζε τότε είναι πως σήμερα θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους εφευρέτες όλων των εποχών καθώς έφερε επανάσταση στην τεχνολογία. Αρκετές από τις ιδέες του πραγματοποιήθηκαν και έβαλαν τις βάσεις για το σύγχρονο κόσμο. Ο σύγχρονος κόσμος και η τεχνολογία οφείλουν πολλά στον Νίκολα Τέσλα.

Πηγές: Documentary “American Experience: Tesla”, PBS network, United States, 2016, nobelprize.org, en.wikipedia.org