Ένας από τους πιο γνωστούς πίνακες ζωγραφικής παγκοσμίως είναι η Γκερνίκα, το αριστούργημα του Ισπανού δημιουργού Πάμπλο Πικάσο. Τι συμβολίζει όμως η Γκερνίκα και ποια η σημασία της για τη σύγχρονη τέχνη;
| Οι μαύροι πίνακες του μεγάλου Ισπανού ζωγράφου Γκόγια |
Η Γκερνίκα είναι μία πόλη στην επαρχία Βισκάια της Χώρας των Βάσκων
Κατά τη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου πολέμου (1936-1939) και με τον Χίτλερ ηγέτη της Γερμανίας να υποστηρίζει τον Φράνκο, στρατηγό των Ισπανών Εθνικιστών και μετέπειτα δικτάτορα, η πόλη ήταν ένα από τα σημαντικότερα προπύργια του κινήματος της Αντίστασης. Την Δευτέρα 26 Απριλίου του 1937, πολεμικά αεροπλάνα της γερμανικής λεγεώνας Condor, βομβάρδισαν την Γκερνίκα για περίπου δύο ώρες.
Ο Χίτλερ, προσφέροντας και υλική υποστήριξη στους Ισπανούς Εθνικιστές, χρησιμοποίησε τον ισπανικό εμφύλιο ως ευκαιρία να δοκιμάσει νέα όπλα και τακτικές. Αποτέλεσμα των βομβαρδισμών ήταν η ολοκληρωτική καταστροφή της πόλης. Ο αριθμών των θυμάτων υπολογίζεται γύρω στους 1650 ανθρώπους, κυρίως γυναίκες και παιδιά, αφού οι περισσότεροι άνδρες έπαιρναν μέρος στον εμφύλιο. Οι μαρτυρίες των πρώτων ανταποκριτών που έφτασαν στην Γκερνίκα μετά τους βομβαρδισμούς, μιλούν για μια πόλη ισοπεδωμένη. Μαύρος καπνός και μυρωδιά καμμένης σάρκας παντού στον αέρα. Βάσκοι στρατιώτες και άλλοι επιζώντες να κλαίνε σαν μικρά παιδιά…
| Ελάτε και εσείς στην παρέα μας στο Facebook, κάνοντας like στη σελίδα μας |
Τα μόνα που έμειναν όρθια ήταν μία εκκλησία, μία βελανιδιά – η οποία έγινε σύμβολο και ιερό δέντρο της Χώρας των Βάσκων – και ένα μικρό εργοστάσιο πυρομαχικών.
Μετά τον βομβαρδισμό, ο Πικάσο πληροφορήθηκε για το τι είχε συμβεί στη χώρα καταγωγής του. Εκείνη την εποχή, εργαζόταν πάνω σε μία τοιχογραφία που προοριζόταν για την Έκθεση του Παρισιού 1937. Εγκατέλειψε αυτή την ιδέα και ξεκίνησε τη δημιουργία του έργου Γκερνίκα, την 1η Μαΐου 1937. Ένας πίνακας που έμελλε να γίνει ισχυρό σύμβολο του καταστροφικού αποτελέσματος των πολέμων.
Γκερνίκα, το αριστούργημα του Πικάσο
Οι ερμηνείες της Γκερνίκα ποικίλουν σε μεγάλο βαθμό. Πολλές φορές έρχονται και σε αντίθεση μεταξύ τους. Κυρίαρχες φιγούρες του πίνακα είναι ο ταύρος και το άλογο, βασικές φιγούρες της ισπανικής κουλτούρας. Ο ταύρος αντιπροσωπεύει την επίθεση του φασισμού. Ο ίδιος ο Πικάσο δήλωσε ότι ο ταύρος συμβολίζει τη βιαιότητα και το σκοτάδι και το άλογο το λαό της Γκερνίκα.
Το άλογο είναι λαβωμένο, γυναίκες ουρλιάζουν κρατώντας στην αγκαλιά τους νεκρά μωρά, άλλες με κενό βλέμμα, κομματιασμένα σώματα παντού. Κάτω από το άλογο βρίσκεται το διαμελισμένο κορμί ενός στρατιώτη. Από το σπασμένο σπαθί του βγαίνει ένα λουλούδι. Πίσω από τον ταύρο είναι χαραγμένο ένα περιστέρι. Το μισό του σώμα βρίσκεται μέσα σε μία ρωγμή του τοίχου, από την οποία φαίνεται να ξεπροβάλλει ένα λαμπερό φως.
Το έργο θεωρείται ένα «πάντρεμα» βουκολικών και επικών στυλ. Η απουσία χρώματος δίνει ένταση στο δράμα, μοιάζει με φωτογραφικό αρχείο κάποιου ρεπορτάζ. Τα μόνα χρώματα στην Γκερνίκα είναι το άσπρο, το μαύρο και το μπλε και πρόκειται για έναν πίνακα τρεισήμισι μέτρα σε ύψος και περίπου οκτώ σε μήκος. Μπορείτε να τον δείτε στο Εθνικό Μουσείο Τέχνης Βασίλισσα Σοφία, στη Μαδρίτη.
Μετά την ολοκλήρωσή της η Γκερνίκα έκανε μια σύντομη παγκόσμια περιήγηση και βοήθησε στο να στρέψει ο κόσμος την προσοχή του στον Ισπανικό εμφύλιο. Θεωρείται ένα μνημειώδες έργο, μία διαρκής υπενθύμιση της φρικαλεότητας του πολέμου, ένα αντιπολεμικό σύμβολο. Είναι ο πιο σημαντικός πολιτικός πίνακας του Πικάσο, μία διαμαρτυρία που κράτησε ζωντανή τη μνήμη του εφιάλτη που έζησε η βασκική πόλη.
Πηγές: pablopicasso.org, en.wikipedia.org
Comments are closed.