Παγκόσμια τράπεζα σπόρων Σβάλμπαρντ στη Νορβηγία

Η Παγκόσμια τράπεζα σπόρων Σβάλμπαρντ στη Νορβηγία, σχεδιάστηκε για να προστατεύει τους φυσικούς σπόρους της χλωρίδας της γης από τις κλιματικές αλλαγές.

Από τον Βασίλη Δεληβοριά

Η Παγκόσμια τράπεζα σπόρων Σβάλμπαρντ (Svalbard Global Seed Vault) βρίσκεται στο νορβηγικό νησί Spitsbergen, περίπου 1.300 χιλιόμετρα από τον Βόρειο Πόλο. Γνωστή και με την ονομασία The Doomsday Vault, η τράπεζα Σβάλμπαρντ λειτουργεί σαν ένα θησαυροφυλάκιο. Μία «κιβωτός» προστασίας των φυσικών σπόρων της χλωρίδας της γης.

Δημιουργήθηκε το 2008 από τη νορβηγική κυβέρνηση – που χρηματοδότησε εξ’ ολοκλήρου την κατασκευή της – με κόστος περίπου σαράντα πέντε εκατομμυρίων δολαρίων. Τα λειτουργικά έξοδα σήμερα έχουν αναλάβει η Νορβηγία και η εταιρεία Crop Trust. Επίσης, η τράπεζα δέχεται δωρεές από φιλανθρωπικούς οργανισμούς και ιδρύματα αλλά και από κυβερνήσεις.

Το Σβάλμπαρντ λειτουργεί σα θησαυροφυλάκιο, σα μια θυρίδα ασφαλείας σε μια τράπεζα.

Η τράπεζα διαθέτει το κτήριο και ο καταθέτης κατέχει το περιεχόμενο του κιβωτίου του. Η κυβέρνηση της Νορβηγίας είναι ιδιοκτήτρια της εγκατάστασης και οι καταθέτες κατέχουν τους σπόρους που αποστέλλουν. Κάθε καταθέτης υπογράφει συμφωνία με την τράπεζα Nordic Gene Bank, η οποία ενεργεί εξ’ ονόματος της Νορβηγίας.

Η συμφωνία καθιστά σαφές ότι η Νορβηγία δε διεκδικεί την κυριότητα επί των κατατιθέμενων δειγμάτων και ότι η κυριότητα παραμένει στον καταθέτη. Επιπλέον, κανείς δεν έχει πρόσβαση στους σπόρους των άλλων στο θησαυροφυλάκιο. Η βάση δεδομένων των δειγμάτων και των καταθετών τηρείται από την τράπεζα Nordic Gene Bank. Η αποθήκευση των σπόρων στο θησαυροφυλάκιο είναι ελεύθερη.

Η Παγκόσμια τράπεζα σπόρων Σβάλμπαρντ στη Νορβηγία θα είναι το μόνο κτίσμα πάνω από τη στάθμη της θάλασσας αν λιώσουν όλοι οι πάγοι του πλανήτη.

Κατασκευάστηκε για να διαρκέσει περίπου διακόσια χρόνια και να αντέχει σεισμούς και εκρήξεις. Τοποθετήθηκε στην πλευρά ενός βουνού, ώστε ακόμα και αν οι πάγοι στη γη λιώσουν, το κτίσμα θα παραμείνει πάνω από τη στάθμη της θάλασσας.

Η Παγκόσμια τράπεζα σπόρων Σβάλμπαρντ εγκαινιάστηκε επίσημα στις 26 Φεβρουαρίου 2008.

Οι πρώτοι σπόροι έφθασαν τον Ιανουάριο του 2008. Πέντε τοις εκατό των σπόρων στο θησαυροφυλάκιο – περίπου 18.000 δείγματα με 500 σπόρους το καθένα – προέρχονται από το Κέντρο Γενετικών Πόρων των Κάτω Χωρών, τμήμα του Πανεπιστημίου Wageningen της Ολλανδίας.

Η τράπεζα αυτή τη στιγμή περιέχει πάνω από ένα εκατομμύριο σπόρους. Ο συνολικός αριθμός των δειγμάτων που κρατήθηκαν είναι 967.216, αντιπροσωπεύοντας πάνω από 13.000 χρόνια γεωργικής ιστορίας. Οι σπόροι φυλάσσονται σε σφραγισμένες συσκευασίες τριών φύλλων αλουμινίου και στη συνέχεια τοποθετούνται σε δοχεία πλαστικών tote σε μεταλλικά ράφια.

Οι αποθηκευτικοί χώροι της τράπεζας διατηρούνται στους -18 ° C.

Η χαμηλή θερμοκρασία και η περιορισμένη πρόσβαση στο οξυγόνο θα εξασφαλίσουν χαμηλή μεταβολική δραστηριότητα και θα καθυστερήσουν τη γήρανση των σπόρων.

Κεντρική φωτογραφία: Einar Jørgen Haraldseid from Gjøvik, Norway [CC BY-SA 2.0 (httpscreativecommons.orglicensesby-sa2.0)]Svalbard_seed_vault
Πηγές: ypaithros.gr, theguardian.com, en.wikipedia.org, express.co.uk, boredpanda.com