Lynyrd Skynyrd: Το συγκρότημα και η αεροπορική τραγωδία

Το συγκρότημα Lynyrd Skynyrd και η αεροπορική τραγωδία που το σημάδεψε. Ένα από τα καλύτερα συγκροτήματα της ροκ που, δυστυχώς, συνοδεύεται από μια σειρά από ατυχή γεγονότα.

Από τον Βασίλη Δεληβοριά

Το αμερικανικό συγκρότημα Lynyrd Skynyrd, τη μουσική του οποίου διάφορα ΜΜΕ συχνά αναφέρουν ως το ροκ του αμερικανικού νότου, ξεχώρισε για τη χρήση τριών βασικών κιθάρων και γιατί μας έδωσε ένα από τα καλύτερα σόλο κιθάρας όλων των εποχών, με το τραγούδι τους Free Bird. Οι Lynyrd Skynyrd έχουν πωλήσεις άνω των είκοσι οκτώ εκατομμυρίων δίσκων μόνο στην Αμερική, ενώ το 2006 εισήχθησαν στο Rock and Roll Hall of Fame.  

Η ιστορία του συγκροτήματος έχει μία σειρά από σκαμπανεβάσματα. Συχνές αλλαγές στα μέλη, πολλές επιτυχίες και, φυσικά, ένα τραγικό αεροπορικό δυστύχημα που στοίχισε τη ζωή τριών μελών του. Το αεροπορικό δυστύχημα συνέβη το 1977. Μετά από αυτό, οι Lynyrd Skynyrd έκαναν μία παύση για δέκα περίπου χρόνια.

Μετά την αεροπορική τραγωδία του 1977, οι Lynyrd Skynyrd ξαναγεννιούνται από τις στάχτες τους και επανεμφανίζονται το 1987.  

Το συγκρότημα «γεννήθηκε» στο Τζάκσονβιλ της Φλόριντα το 1964. Ιδρυτής του συγκροτήματος ήταν ο – έφηβος τότε – τραγουδιστής Ρόνι Βαν Ζαντ. Τα υπόλοιπα μέλη ήταν οι κιθαρίστες Άλεν Κόλινς και Γκάρι Ρόσινγκτον, ο ντράμερ Μπομπ Μπερνς και ο μπασίστας Λάρι Τζάνστρομ. Αρχικά, το όνομα του συγκροτήματος ήταν My Backyard και αργότερα The Noble Five, για να φτάσουμε στο 1969 και να καθιερωθούν επίσημα ως Lynyrd Skynyrd.

Οι Lynyrd Skynyrd πήραν την ονομασία τους από τον καθηγητή γυμναστικής τους, Leonard Skinner.

Σύμφωνα με άρθρο της Ουάσινγκτον Ποστ του 1977, ο Σκίνερ ήταν ένας αυστηρός καθηγητής, αντίθετος ως προς τα μακριά μαλλιά και τη ροκ μουσική. Οι Lynyrd Skynyrd άλλαξαν μερικά φωνήεντα για να αποφύγουν οποιοδήποτε νομικό πρόβλημα.

Στις αρχές του 1970, οι Lynyrd Skynyrd έπαιξαν σε πάνω από χίλιες τοπικές συναυλίες. Την ίδια χρονιά έγραψαν και τα πρώτα τους ντέμο στην Αλαμπάμα. Παρ’ όλη την επιτυχία της μπάντας, δεν είχαν καταφέρει ακόμα να κυκλοφορήσουν το πρώτο τους άλμπουμ.

Οι Lynyrd Skynyrd υπογράφουν συμβόλαιο με την MCA το 1973.

Μέσα στο 1972 γίνονται κάποιες αλλαγές στη δομή του συγκροτήματος. Ο μπασίστας Λέον Γουίλκισον είχε αντικαταστήσει τον Λάρι Τζάνστρομ. Αργότερα, ο Γουίλκισον άφησε για μισό χρόνο το συγκρότημα και αντικαταστάθηκε από τον Εντ Κινγκ. Με την επιστροφή του Γουίλκισον στο μπάσο, ο Εντ Κινγκ γυρίζει στην κιθάρα. Ο Μπίλι Πάουελ από βοηθητικό μέλος του συγκροτήματος γίνεται μόνιμο. Επομένως, έως το 1973 οι Lynyrd Skynyrd αποτελούνται από επτά μέλη – τρία από τα οποία είναι κιθαρίστες.

Το 1973 το συγκρότημα μετακομίζει στην Ατλάντα και υπογράφει συμβόλαιο με την MCA. Την ίδια χρονιά, κυκλοφορεί το ντεμπούτο άλμπουμ τους, Pronounced Leh-Nerd Skin-Nerd.

Στα τέλη του 1973, οι Lynyrd Skynyrd συνεργάστηκαν με τους The Who, οι οποίοι και τους βοήθησαν να καθιερωθούν σαν ροκ συγκρότημα.

Παράλληλα, το τραγούδι τους Free Bird έγινε μεγάλη επιτυχία και έφτασε στον αριθμό δεκαεννέα στο Billboard Hot 100 chart. Το 1974 η μπάντα επιστρέφει στο στούντιο για να ηχογραφήσει το δεύτερο άλμπουμ της, Second Helping. Ακολουθούν το Nuthin’ Fancy (1975), Gimme back my bullets (1976) και Street Survivors (1977).

Μέχρι το 1975, τα προσωπικά ζητήματα άρχισαν να επηρεάζουν και πάλι τους Lynyrd Skynyrd. Ο ντράμερ Μπομπ Μπερνς αποχωρεί από το συγκρότημα και αντικαθίσταται από τον πεζοναύτη Άρτιμους Πάιλ. Ο κιθαρίστας Εντ Κινγκ αφήνει με τη σειρά του το συγκρότημα, μετά από προστριβή με τον Ρόνι Βαν Ζαντ. Οι Lynyrd Skynyrd συνέχισαν με δύο κιθαρίστες αντί για τρεις – που ήταν και ο λόγος που είχαν ξεχωρίσει. Το 1976 στο συγκρότημα προστίθενται οι Λέσλι Χόκινς, Κάσι Γκέινς και Τζότζο Μπίλινγκσλεϊ – γνωστές και ως The Honkettes – στα φωνητικά. Οι Honkettes δε θεωρούνται επίσημα μέλη του συγκροτήματος.  

Η έλλειψη του τρίτου κιθαρίστα ήταν πλήγμα για τους Lynyrd Skynyrd.

Ο Ρόνι Βαν Ζαντ, βλέποντας τα δύο άλμπουμ Nuthin’ Fancy (1975) και Gimme back my bullets (1976) να μην έχουν την αναμενόμενη ανταπόκριση, κάνει μία σειρά από οντισιόν για να βρει το νέο μέλος του συγκροτήματος, την τρίτη κιθάρα. Το 1976 οι Lynyrd Skynyrd βρήκαν στο πρόσωπο του Στιβ Γκέινς, μικρότερου αδελφού της Κάσι Γκέινς, τον τρίτο κιθαρίστα.

Lynyrd Skynyrd: Το συγκρότημα και η αεροπορική τραγωδία

Στις 20 Οκτωβρίου 1977, οι Lynyrd Skynyrd επιβιβάζονται στο ναυλωμένο αεροσκάφος Convair CV-240 με προορισμό το Μπατόν Ρουζ της Λουιζιάνα. Λόγω δυσλειτουργίας του κινητήρα το αεροσκάφος έχασε καύσιμα. Οι πιλότοι, προκειμένου να αποφύγουν τη συντριβή, προσπάθησαν να το προσγειώσουν σε δασική περιοχή. Το αεροσκάφος έπεσε πέντε μίλια βορειοανατολικά του Γκίλσμπεργκ του Μισισίπι. Τρία μέλη της μπάντας, ο Ρόνι Βαν Ζαντ και τα αδέλφια Στιβ Γκέινς και Κάσι Γκέινς σκοτώθηκαν, όπως και ο μάνατζερ του συγκροτήματος αλλά και οι δύο πιλότοι. Τα υπόλοιπα είκοσι άτομα που επέβαιναν στο αεροσκάφος επέζησαν με αρκετούς τραυματισμούς.

Η αεροπορική τραγωδία συνέβη τρεις ημέρες μετά την κυκλοφορία του πέμπτου άλμπουμ τους συγκροτήματος, Street Survivors. Παράλληλα, οι Lynyrd Skynyrd είχαν προγραμματίσει να κάνουν τη μεγαλύτερή τους περιοδεία και μία εμφάνιση στο Μάντισον Σκουέρ Γκάρντεν της Νέας Υόρκης.

Μετά τη συντριβή του αεροσκάφους, το άλμπουμ Street Survivors των Lynyrd Skynyrd γίνεται το δεύτερο καλύτερο άλμπουμ του συγκροτήματος.

Το αρχικό εξώφυλλο του δίσκου ήταν μία φωτογραφία του συγκροτήματος μέσα στις φλόγες, με το πρόσωπο του άτυχου Στιβ Γκέινς να φλέγεται. Από σεβασμό στον αποθανόντα αλλά και επειδή η γυναίκα του το ζήτησε, η δισκογραφική εταιρεία MCA απέσυρε το εξώφυλλο. Αντικαταστήθηκε με παρόμοια φωτογραφία που βρισκόταν στο πίσω μέρος του άλμπουμ και η οποία απεικόνιζε το συγκρότημα σε ένα μαύρο φόντο. Τριάντα χρόνια αργότερα, για την έκδοση Deluxe CD του Street Survivors, χρησιμοποιήθηκε η αρχική φωτογραφία.

Τα επόμενα δέκα χρόνια – μέχρι και το 1987 – ήταν μία νεκρή περίοδος για τους Lynyrd Skynyrd.

Τα επιζώντα μέλη συναντήθηκαν για μία και μόνο εμφάνιση στο Charlie Daniels Volunteer Jam το 1979. Το 1987, κατά τη δέκατη επέτειο από το αεροπορικό δυστύχημα, τα εναπομείναντα μέλη αποφάσισαν να ενωθούν για μία ολοκληρωμένη περιοδεία-αφιέρωμα στη μπάντα, με τίτλο The Lynyrd Skynyrd Tribute Band. Η περιοδεία πήγε εξαιρετικά καλά και αποφάσισαν όχι μόνο να την επαναλάβουν αλλά να ξαναγεννηθεί το συγκρότημα από τις στάχτες του. Στη συνέχεια ήρθε και το πρώτο στούντιο άλμπουμ μετά το αεροπορικό δυστύχημα, Lynyrd Skynyrd 1991, με το πρώτο τους υλικό από το Street Survivors.

Η νέα σύνθεση του συγκροτήματος ήταν οι επιζώντες της συντριβής Γκάρι Ρόσινγκτον, Μπίλι Πάουελ, Λέον Γουίλκισον και Άρτιμους Πάιλ. Μαζί τους και ο κιθαρίστας Εντ Κινγκ, ο οποίος είχε αφήσει το συγκρότημα δύο χρόνια πριν από το δυστύχημα. Ο μικρότερος αδελφός του Ρόνι Βαν Ζαντ, Τζόνι, έγινε η νέα φωνή του συγκροτήματος.

Ο κιθαρίστας Άλεν Κόλινς, ένα από τα ιδρυτικά μέλη των Lynyrd Skynyrd, έχει βοηθητικό ρόλο στη νέα εποχή.

Στις 29 Ιανουαρίου 1986, ο Κόλινς είχε ένα σοβαρό τροχαίο ατύχημα με το αυτοκίνητό του. Στο τροχαίο σκοτώθηκε η φίλη του Ντέμπρα Τζιν Γουάτς και ο ίδιος έμεινε μόνιμα παράλυτος από το στήθος και κάτω. Ο Άλεν Κόλινς πέθανε το 1990.

Η επανένωση της μπάντας προκάλεσε αντιδράσεις από τις χήρες του Ρόνι Βαν Ζαντ  και του Στιβ Γκέινς. Αποφάσισαν να κινηθούν νομικά εναντίον των υπολοίπων μελών καθώς, όπως ισχυρίζονταν, είχαν από κοινού αποφασίσει τη διάλυση του συγκροτήματος και την μη εκμετάλλευση του ονόματος Lynyrd Skynyrd για κέρδος, μετά την αεροπορική τραγωδία.

Υπήρξε κοινός διακανονισμός για τις δύο πλευρές, με τις συζύγους του Βαν Ζαντ και του Γκέινς να συγκεντρώνουν σχεδόν το 30% των εισοδημάτων του συγκροτήματος – που αντιπροσωπεύουν το κέρδος που θα είχαν κερδίσει οι σύζυγοί τους αν ζούσαν. Παράλληλα, έθεσαν ως προϋπόθεση η μπάντα που χρησιμοποιεί το όνομα Lynyrd Skynyrd να συμπεριλαμβάνει τον Ρόσινγκτον (ιδρυτικό μέλος των Lynyrd Skynyrd) και άλλους δύο τουλάχιστον εκ των τεσσάρων μελών της εποχής πριν από τη συντριβή, δηλαδή Γουίλκισον, Κινγκ, Πάιλ ή Πάουελ.

Τη δεκαετία του ‘90 οι Lynyrd Skynyrd επιστρέφουν κανονικά στην ενεργό δράση.

Ακολουθούν μία σειρά από άλμπουμ, δίχως όμως την αναμενόμενη ανταπόκριση. Γεγονός που ίσως οφειλόταν στις συνεχόμενες αλλαγές στη σύνθεση του συγκροτήματος αλλά και στη φυσική φθορά που οδήγησε σε χαλάρωση τα τελευταία χρόνια. Σήμερα, στο συγκρότημα παραμένει μόνο ο Γκάρι Ρόσινγκτον ενώ τα περισσότερα μέλη που πέρασαν από αυτό έχουν πεθάνει.Το 2018-19, οι Lynyrd Skynyrd ανακοίνωσαν την τελευταία και αποχαιρετιστήρια περιοδεία τους.

Οι Lynyrd Skynyrd είναι ένα συγκρότημα-σταθμός στην ιστορία της ροκ μουσικής, ένα συγκρότημα που – παρ’ όλες τις ανυπολόγιστες τραγωδίες – μας χαρίζει πάνω από σαράντα χρόνια, καλή ροκ μουσική.

Ακούστε εδώ τη μεγάλη επιτυχία των Lynyrd Skynyrd, Sweet Home Alabama.

Πηγές: lynyrdskynyrd.com, rollingstone.com, rockhall.com, mississippiweekend.com, washingtonpost.com, If I Leave Here Tomorrow: A Film About Lynyrd Skynyrd(2018)