Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες: Ο υπέροχος συγγραφέας

Ο υπέροχος συγγραφέας, Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, είναι ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς του 20ού αιώνα.

Από την Ηρώ Στ. Μπουσούνη

Ο Κολομβιανός συγγραφέας, Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, θεωρείται ως μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της λογοτεχνίας του 20ού αιώνα. Τα έργα του είναι αγαπητά τόσο από το κοινό όσο και από τους κριτικούς. Το ιδιαίτερο λογοτεχνικό του ύφος γνωστό και ως «μαγικός ρεαλισμός» (σ.σ. ύφος γραφής που χρησιμοποιεί μαγικά στοιχεία και γεγονότα σε συνηθισμένες και ρεαλιστικές καταστάσεις) έκαναν τα μυθιστορήματα του από τα πιο επιτυχημένα του 20ού αιώνα.

Γεννημένος το 1927, στην Αρακατάκα, ένα παραλιακό χωριό της Κολομβίας, πέρασε μεγάλο μέρος της παιδικής του ηλικίας με τους παππούδες του, από την πλευρά της μητέρας του. Οι αναμνήσεις του από τα παιδικά του χρόνια, κοντά στους παππούδες του, ήταν η πηγή έμπνευσης του για τα περισσότερα βιβλία του.

Σπούδασε νομικά και δημοσιογραφία στη Μπογκοτά και ξεκίνησε την καριέρα του ως δημοσιογράφος, δουλεύοντας για διάφορες εφημερίδες και περιοδικά σε όλη τη Λατινική Αμερική. Ωστόσο, η λογοτεχνία ήταν εκείνη που τον κέρδισε, χαρίζοντάς του παγκόσμια αναγνώριση.

Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, ο υπέροχος συγγραφέας

Σύμφωνα με τον βιογράφο του Μάρκες, Σαλβατόρ Ντάσο, ο συγγραφέας επηρεάστηκε πολύ από την ανάγνωση της «Μεταμόρφωσης» του Φραντς Κάφκα. Γεγονός που θα τον επηρεάσει σημαντικά στη συγγραφική του εξέλιξη.

Έγραψε το πρώτο διήγημα «Η Τρίτη παραίτηση» το 1947 που δημοσιεύτηκε στο λογοτεχνικό ένθετο της εφημερίδας «Ελ Εσπεκταδόρ», γνωρίζοντας επιτυχία. Ακολούθησαν δύο ακόμα διηγήματα. Αργότερα στην αυτοβιογραφία του, ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, θα γράψει για αυτά τα τρία διηγήματα «μου φάνηκαν ανακόλουθα και αόριστα, και κάποια παράλογα. Κανένα δε βασιζόταν σε αληθινά συναισθήματα.».

Το 1955 εκδόθηκε το πρώτο του μυθιστόρημα «Τα νεκρά φύλλα» ενώ ακολούθησαν τα «Ο συνταγματάρχης δεν έχει κανένα να του γράψει»(1961), «Η Κακιά ώρα»(1962) κ.ά. Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έχει γράψει δέκα μυθιστορήματα και αρκετές νουβέλες και διηγήματα.

Το μυθιστόρημα του «Εκατό χρόνια μοναξιά»

Τον Μάιο του 1967, στο Μπουένος Άιρες, εμφανίζεται για πρώτη φορά το μυθιστόρημα του, «Εκατό χρόνια μοναξιά». Ένα έργο σταθμό τόσο για την συγγραφική του καριέρα όσο και για την παγκόσμια λογοτεχνία.

Ο συγγραφέας αφηγείται στο βιβλίο του, την ιστορία πολλών γενεών της οικογένειας Μπουενδία, με κέντρο το φανταστικό χωριό Μακόντο, περιγράφοντας ρεαλιστικά το χρονικό της ζωής στην Κολομβία στις αρχές του εικοστού αιώνα.

Το μαγικό ρεαλιστικό ύφος και η θεματική του «Εκατό Χρόνια Μοναξιά» το καθιέρωσαν ως ένα σημαντικό αντιπροσωπευτικό μυθιστόρημα της λογοτεχνικής άνθησης της Λατινικής Αμερικής των δεκαετιών 1960 και 1970. Μεταφράστηκε σε σαράντα έξι γλώσσες και πούλησε περισσότερα από πενήντα εκατομμύρια αντίτυπα. Βραβεύτηκε με πάρα πολλά και σημαντικά βραβεία όπου έβαλαν τη βάση για το Νόμπελ Λογοτεχνίας που κέρδισε ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες το 1982.

Ο Χιλιανός ποιητής και νομπελίστας, Πάμπλο Νερούδα, το χαρακτήρισε «Ο Δον Κιχώτης του καιρού μας». Ο κριτικός λογοτεχνίας, Τζον Λέοναρντ, του New York Times έγραψε «Το πρώτο λογοτεχνικό έργο μετά τη Γένεση που πρέπει να διαβαστεί από όλο το ανθρώπινο γένος».

Το μυθιστόρημα βρίσκεται στην κορυφή της λίστας των βιβλίων που διαμόρφωσαν περισσότερο την παγκόσμια λογοτεχνία τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια, σύμφωνα με έρευνα διεθνών συγγραφέων που ανατέθηκε από το παγκόσμιο λογοτεχνικό περιοδικό «Wasafiri».

Το συγγραφικό έργο του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες

Εκτός από το «Εκατό χρόνια μοναξιά», πολλά βιβλία του Μάρκες γνώρισαν επιτυχία όπως «Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας», «Η είδηση μίας απαγωγής» κ.ά.  Μερικά από τα έργα του διαδραματίζονται στο φανταστικό χωριό Μακόντο (σ.σ. κυρίως εμπνευσμένα από τη γενέτειρά του, την Αρακατάκα) και τα περισσότερα από αυτά εξερευνούν το θέμα της μοναξιάς.

Η γραφή του χαρακτηρίζεται από τις ζωντανές του περιγραφές, τους πολύχρωμους χαρακτήρες και τις περίπλοκες πλοκές που συχνά αφορούσαν θέματα αγάπης, δύναμης και ταυτότητας. Συνδυάζει μοναδικά στοιχεία του μαγικού ρεαλισμού, με κοινωνικό και πολιτικό σχολιασμό.

Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έλαβε πολλές διακρίσεις για το έργο του, τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Λογοτεχνίας Neustadt το 1972 και Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1982. Υπήρξε επίσης ένθερμος υποστηρικτής της κοινωνικής δικαιοσύνης και της πολιτικής μεταρρύθμισης στη Λατινική Αμερική. Χρησιμοποίησε τη γραφή του για να ρίξει φως στους αγώνες που αντιμετωπίζουν οι απλοί ανθρώπους της περιοχής.

Πέθανε στις 17 Απριλίου 2014, σε ηλικία 87 ετών. Μετά τον θάνατο του ο Χουάν Μανουέλ Σάντος, ο πρόεδρος της Κολομβίας, τον αποκάλεσε «τον μεγαλύτερο Κολομβιανό που έζησε ποτέ».

Κεντρική φωτογραφία:Festival Internacional de Cine en Guadalajara, CC BY 2.0 httpscreativecommons.orglicensesby2.0, via Wikimedia Commons – Πηγές: Βιβλ. Εκδόσεις Λιβάνη «Εκατό χρόνια μοναξιάς», «Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας» – Caracol Televisión, Colombian documentary «Gabo, la creación de Gabriel García Márquez» (2015)- politeianet.gr, en.wikipedia.org, el.wikipedia.org