Δέκα παλιές, αγαπημένες συνήθειες που χάνονται

Δέκα παλιές, αγαπημένες συνήθειες που έχουν εξασθενίσει και χάνονται στο πέρασμα του χρόνου.

Από την Νικολέτα Πρεβενά

«Οι εποχές αλλάζουν, οι άνθρωποι δεν αλλάζουν», συνήθιζε να επιμένει η γιαγιά μου – πάντα πλέκοντας και κουνώντας το κεφάλι της με νοσταλγία. Όντας μικρή, δε μπορούσα να καταλάβω τότε τα πολύτιμα λόγια της γιαγιάς. Μεγαλώνοντας και κοιτάζοντας πια μέσα από τα μάτια των δικών μου παιδιών, κατάλαβα πως ναι, οι εποχές αλλάζουν και παίρνουν μαζί τους όλα όσα αγαπήσαμε. Και πως ναι, οι άνθρωποι – ανεξαρτήτως εποχής – στα βασικά δεν αλλάζουν.

Πόσο διαφορετικά είναι σήμερα τόσα πράγματα από τη δική μου εποχή… Νέες συνήθειες έχουν εισχωρήσει στη ζωή μας και παλιές έχουν χαθεί ή τουλάχιστον τείνουν να χαθούν. Θυμάμαι δέκα παλιές, αγαπημένες συνήθειες που έχουν σχεδόν χαθεί σήμερα και που λατρεύαμε τόσο τη δική μας εποχή, τέλη του ΄80 με αρχές του ΄90.

Δέκα παλιές, αγαπημένες συνήθειες που χάνονται

1. Τα παιχνίδια στους δρόμους

Τα παιδιά της γειτονιάς μαζευόμασταν τα απογεύματα στο δρόμο και ξεθεωνόμασταν στο παιχνίδι. Παίζαμε διάφορα παιχνίδια όπως ποδόσφαιρο αγόρια-κορίτσια, μήλα, κορόιδο, κρυφτό και κυνηγητό, κόντρες με τα αυτοκινητάκια, κουτσό, σχοινάκι, λάστιχο και πόσα άλλα. Μας φώναζαν οι μητέρες μας από τα μπαλκόνια να μαζευτούμε σπίτια μας, μα εμείς τις αγνοούσαμε και συνεχίζαμε το παιχνίδι. Δε μιλάω για κάποιο χωριό αλλά για τις γειτονιές της Αθήνας που κάποτε «πλημμύριζαν» από τα γέλια και τις χαρούμενες φωνές των παιδιών. Σε αντίθεση με σήμερα, που στέκονται μουντές με αγέλαστους ανθρώπους και πολλά πολλά αυτοκίνητα.

2. Οι τηλεφωνικές φάρσες

Πριν την αναγνώριση κλήσης και τη ραγδαία εξέλιξη του κινητού τηλεφώνου, μία από τις πιο ευχάριστες στιγμές διασκέδασης της παρέας ήταν οι τηλεφωνικές φάρσες σε φίλους και γνωστούς. Παριστάνοντας άλλοτε τον εφοριακό, άλλοτε το συμβολαιογράφο ή κάποιον διάσημο… η τηλεφωνική φάρσα προκαλούσε πολλές στιγμές γέλιου για όλους.

3. Ο ύπνος στα μπαλκόνια και τις αυλές

Ο φόβος και η έλλειψη ασφάλειας που υπάρχει σήμερα, κάποτε δεν υπήρχε. Κοιμόμασταν τα καλοκαίρια με ανοιχτά παράθυρα, σε ντιβάνια έξω στις αυλές και σε στρώματα σε μπαλκόνια. Σε ξύπναγε πάντα ο δροσερός αέρας της ημέρας που χάραζε, λίγο πριν κάνει την εμφάνισή του ο ήλιος και σε αναγκάσει να ξυπνήσεις για τα καλά.

4. Η αλληλογραφία μέσω ταχυδρομείου

Μία από τις πιο ρομαντικές συνήθειες για αρκετούς, που χάθηκε ανεπιστρεπτί την εποχή της τεχνολογίας. Τα γράμματα σε φίλους και γνωστούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η επαφή με την ελληνική γλώσσα και τη γραφή της, πριν την εμφάνιση των greeklish. Το όμορφο συναίσθημα της αγοράς ενός ωραίου φακέλου και ενός ωραίου φύλλου αλληλογραφίας για να γράψουμε το γράμμα. Η διαδρομή για το ταχυδρομείο μέχρι και τη στιγμή που κολλάγαμε τα γραμματόσημα, για να το ρίξουμε στο κουτί. Και ύστερα, να περιμένουμε όλο λαχτάρα την απάντηση.

5. Ο σεβασμός στα προσωπικά δεδομένα

Κάποτε υπήρχε σεβασμός για τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα κάθε ανθρώπου. Αν δε μας το έλεγε κάποιος, δε γνωρίζαμε την περιουσιακή του κατάσταση, δε γνωρίζαμε που βρισκόταν κάθε στιγμή, που έμενε και δε τον βλέπαμε σε χιλιάδες φωτογραφίες με μαγιό από διάφορους προορισμούς. Δεν είχαμε τόσα pin, τόσους κωδικούς και, το πιο σημαντικό, δεν είχαμε το φόβο ότι θα μας χακάρει κάποιος το λογαριασμό. Τα προσωπικά μας στοιχεία ήταν προσωπικά και δε διέρρεαν ελεύθερα στο διαδίκτυο.

6. Τα ψώνια από τα μαγαζιά της γειτονιάς

Κάθε γειτονιά ήταν ένα μεγάλο εμπορικό κέντρο από μόνη της. Υπήρχαν όλα τα μαγαζιά για κάθε ανάγκη του καταναλωτή, χωρίς να χρειάζεται να τρέχει σε μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ ή σε πολυκαταστήματα και εμπορικά κέντρα. Ο μπακάλης με τα φέσια, ο ψιλικατζής, ο φούρναρης, ο μανάβης, οι έμποροι με τα ρούχα και τα παπούτσια, ο κινηματογράφος της γειτονιάς… Όλους τους ήξερες με το όνομά τους και όλοι σε υποδέχονταν πάντα φιλικά και πρόθυμοι να σε εξυπηρετήσουν.

7. Να γεύεσαι ωραίες, αγνές γεύσεις

Εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχε μεγάλη ποικιλία στις γεύσεις. Στο σουβλάκι έβρισκες, για παράδειγμα, καλαμάκι χοιρινό και κοτόπουλο, γύρο χοιρινό και μπιφτέκι. Ότι αγόραζες να φας όμως ήταν νόστιμο. Τα υλικά ήταν πιο αγνά και πιο προσεγμένα. Οι καταστηματάρχες ήθελαν να σε κρατήσουν σαν πελάτη, όχι να σε ξεπετάξουν. Και δεν είχαν θυσιάσει ακόμα στο βωμό του κέρδους την ποιότητα των υλικών τους.

8. Ο σεβασμός στη φύση

Κι όμως, η Αθήνα κάποτε είχε έστω λίγο πράσινο. Έβλεπες πλατείες με δέντρα, αυλές με διάφορα λουλούδια, μικρά παρκάκια όπου φύτρωναν αγριολούλουδα, συκιές, μουριές, πορτοκαλιές και λεμονιές σε όλους τους δρόμους. Τα περισσότερα δέντρα και λουλούδια τώρα έγιναν πάρκινγκ και θέσεις για τραπεζοκαθίσματα καταστημάτων εστίασης. Τη θέση των μονοκατοικιών με τις πολύχρωμες αυλές πήραν οι πολυκατοικίες. Με την έλλειψη πρασίνου και την αύξηση των καυσαερίων, αυτή η πόλη έχασε οριστικά το χρώμα της.

9. Οι πληρωμές με δραχμές

Πού είναι οι ωραίες δραχμούλες, που με πεντακόσιες δραχμές χαρτζιλίκι κάποτε πηγαίναμε σινεμά, για καφέ και φαγητό και είχαμε και ρέστα; Η τυρόπιτα κόστιζε πενήντα με ογδόντα δραχμές όταν σήμερα τη βρίσκεις κοντά στα δύο ευρώ, δηλαδή σχεδόν οκτακόσιες δραχμές…

10. Η επικοινωνία

Ένα από τα μεγαλύτερα ελαττώματα αυτής της εποχής είναι η αποξένωση και η έλλειψη επικοινωνίας. Κάποτε γνώριζες τους γείτονές σου, είχες φίλους αληθινούς και όχι σε κάποια σελίδα, φλέρταρες, συζητούσες και δεν κοίταγες συνέχεια το κινητό σου – αφού δεν είχες. Περπατούσες στους δρόμους και άκουγες κόσμο στα μπαλκόνια να γελάει και να γλεντάει. Υπήρχες σαν άνθρωπος, είχες ψυχή, δεν την είχες φυλακίσει σε μία οθόνη – όποια και να είναι αυτή.