Από τον Διονύση Μπαλτζή
Μεγάλη Βρετανία, μια χώρα που έχει κερδίσει δύο παγκοσμίους πολέμους. Μια χώρα που είχε φτιάξει τη μεγαλύτερη αυτοκρατορία που έχει γνωρίσει ο άνθρωπος. Αποτελούσε πρότυπο κοινοβουλευτικής μοναρχίας και δημοκρατικών θεσμών εδώ κι αιώνες. Μια χώρα, τέλος, η οποία αποτέλεσε την κοιτίδα καλλιτεχνικών και φιλοσοφικών ρευμάτων.
Κι όμως, αυτή η χώρα έμεινε εξ αρχής μακριά από την Ευρωπαϊκή ιδέα με αποτέλεσμα να είναι και η πρώτη η οποία αποχωρεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η πρώτη της προσπάθεια για είσοδο έπεσε στο κενό, μετά το βέτο που χρησιμοποίησε ο στρατηγός De Gaul. Όταν τελικά η είσοδός της έγινε δεκτή το 1973 – μετά από προσπάθειες των Συντηρητικών – μετά από δύο χρόνια η κυβέρνηση των Εργατικών προχώρησε στο δημοψήφισμα του 1975 όπου τελικά η παραμονή στην τότε ΕΟΚ κέρδισε με το επιβλητικό 66% υπέρ.
Ποτέ όμως οι σχέσεις Βρετανίας και Ε.Ε. δεν ήταν ομαλές.
Απαιτήσεις για προνομιακή αντιμετώπιση, διαφωνίες για το Ευρωπαϊκό νόμισμα και, για μια Ενωμένη Ευρώπη, είχαν πάντα τη Μεγάλη Βρετανία στον περιφερειακό πυρήνα των δυνάμεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την ίδια στιγμή που Γερμανία πρωτίστως αλλά και Γαλλία, αποτελούσαν τον πυρήνα της Ε.Ε.
Η άνοδος του Ευρωσκεπτικισμού, η είσοδος αρκετών χωρών του πρώην Ανατολικού μπλοκ – που οδήγησε σε ένα μεγάλο κύμα μετανάστευσης προς τη Μεγάλη Βρετανία – μαζί με την χρηματοπιστωτική κρίση και την αναποτελεσματική αντιμετώπιση από τη Ε.Ε., είχαν ως αποτέλεσμα να οδηγηθούμε σε δεύτερο δημοψήφισμα, αυτή τη φορά από το Συντηρητικό κόμμα. Το Συντηρητικό κόμμα είχε ήδη αποχωρήσει από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Η εκλογική δύναμη του UKIP ανέβαινε – ιδίως στα χαμηλότερα στρώματα – και το Εργατικό κόμμα, παρ’ ότι ήταν στην πλειοψηφία του υπέρ της παραμονής, είχε στις τάξεις του αρκετούς που ζητούσαν την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ένωση.
Το αποτέλεσμα πλέον γνωστό. Το ενδιαφέρον όμως είναι πως τώρα πια, οι περιοχές που στο δημοψήφισμα του 1975 είχαν ψηφίσει υπέρ της παραμονής, πλέον ψήφιζαν κατά, ενώ οι περιοχές που είχαν ψηφίσει κατά της παραμονής τότε, ψήφιζαν υπέρ τώρα.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα η Σκωτία, η οποία στο δημοψήφισμα του 1975 ήταν από τις περιοχές που το Remain κέρδισε με πολύ μικρή διαφορά ενώ το 2016 κέρδισε με τεράστια, ενώ η Βόρεια Αγγλία που ήταν προπύργιο του Εργατικού κόμματος και ψήφισε υπέρ της ΕΟΚ το 1975, γύρισε υπέρ του Brexit σαράντα χρόνια αργότερα.
Και κάπου εκεί ήρθε το χάος. Το Αγγλικό πολιτικό σύστημα φάνηκε απροετοίμαστο.
Και όχι μόνο απροετοίμαστο αλλά και λίγο. Οι απαιτήσεις της Μεγάλης Βρετανίας ήταν να έχει όλα τα πλεονεκτήματα που έχει ένα μέλος, χωρίς όμως καμία υποχρέωση. Κάτι που φυσικά οι Ευρωπαίοι δε δέχτηκαν. Εδώ και τρία χρόνια σχεδόν, δεν υπάρχει κάποιο πλάνο και το Ηνωμένο Βασίλειο κινδυνεύει να αποχωρήσει χωρίς καμία συμφωνία με την Ε.Ε. Αυτό αποτελεί πλήγμα περισσότερο γι’ αυτούς που υποστήριζαν το Brexit, χωρίς να έχουν ένα ολοκληρωμένο πλάνο του τι θα γίνει σε περίπτωση αποχώρησης.
Η May έχει φέρει τις ίδιες προτάσεις δύο φορές στο κοινοβούλιο κι έχει ηττηθεί κατά κράτος.
Εξέχοντα μέλη του στρατοπέδου που υποστήριξε το Brexit έχουν αποτραβηχτεί από τα φώτα της δημοσιότητας και πολλά απ’ αυτά που υποστήριζαν – περισσότερα λεφτά για την υγεία, μείωση της μετανάστευσης – είδαν πως τελικά δεν ισχύουν. Από την άλλη, οι Εργατικοί έχουν μπει κι αυτοί σ’ ένα σπιράλ εσωστρέφειας με αποτέλεσμα να μην έχουν ξεκάθαρη στρατηγική και σημαντικά στελέχη να στηρίζουν ένα επιπλέον δημοψήφισμα.
Στο δια ταύτα, η Αγγλία παρά την παράδοσή της, σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή έχει ένα πολιτικό προσωπικό κάτω του μετρίου, κάτι που όμως δεν είναι μόνο δικό της προνόμιο.
Αλλά ο κόσμος αποφάσισε. Και όσο και να μη μας αρέσει ένα αποτέλεσμα, η δημοκρατία και οι αποφάσεις του λαού μέσα από την ελεύθερη επιλογή έκφρασης στην κάλπη, πρέπει να είναι και να παραμένουν ως η ύψιστη διαδικασία και δικαιοδοσία που δίνει ο πολίτης στους εκπροσώπους του.
Αλλά πέρα απ’ αυτό, ο κόσμος πρέπει να κατανοεί πως η ψήφος του είναι δυνατή.
Δεν πρέπει να τη χρησιμοποιεί επί ματαίω κι έχει την ευθύνη του γι’ αυτά και αυτούς που ψηφίζει. Η μη αποδοχή αυτού του αποτελέσματος όμως ίσως είναι το σημαντικότερο διακύβευμα. Ήδη αρκετός κόσμος νιώθει πως δεν ακούγεται από τις ελίτ. Άλλη μια τέτοια απόφαση μπορεί να έχει καταστροφικότερα αποτελέσματα από μία έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου χωρίς συμφωνία.
* Στείλτε μας τα κείμενά σας προς δημοσίευση μαζί με το ονοματεπώνυμό σας στο reporter@umano.gr
Σχετικά άρθρα:
https://umano.gr/o-agapimenos-mou-fyodor-dostoevsky/
https://umano.gr/na-xamogelas-den-exeis-kati-kalytero-na-kaneis/
https://umano.gr/i-dyskolia-tou-na-einai-kaneis-syggrafeas/
https://umano.gr/i-zoi-synexizetai-alla-gia-poion/
Comments are closed.